مصاحبه من با با خبرگزاری مهر: توافق بزرگ هسته ای امکان دارد

یک تحلیلگر جمهوری آذربایجان بر این باور است که برای حل موضوع هسته ای ایران راهی جز پرهیز از سیاسی شدن این پدیده علمی و فنی وجود ندارد.

به گزارش خبرگزاری مهر، "دالغا خاتین اوغلو" در گفتگو با خبرنگار مهر با موفقیت آمیز خواندن نشست استانبول به چشم انداز همکاری ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی و تاثیر آن درحل موضوع هسته ای جمهوری اسلامی اشاره می کند ومی گوید: پس از همکاری کامل ایران با آژانس بحث برداشته شدن بخشی از تحریم هاعلیه ایران مطرح است و در این مورد امضای یک توافق بزرگ درتهران نیزامکان پذیر است که این می تواند تضمین هایی از سوی غرب به ایران مبنی بر اینکه مورد حمله قرار نخواهد گرفت بدهد.

این نویسنده در ادامه می گوید: غرب برای حل موضوع هسته ای ایران باید دیگر مسائل از جمله حقوق بشر، حمایت ایران از مقاومت حزب الله و دیگر گروهها و در عین حال اختلافات سیاسی را در پرونده هسته ای ایران دخالت ندهد.

وی می گوید: اگر کشورهای غربی حق ایران را برای غنی سازی در چارچوب ان پی تی و پروتکل الحاقی بپذیرند، آنگاه ایران نیز می تواند همکاری بیشتر و عمیق تری داشته باشد.

خاتین اوغلو می گوید: ممکن است ایران به مرحله ای از غنی سازی و تکنولوژی هسته ای برسد که بالقوه توان تولید تسلیحات اتمی را داشته باشد. اما حتی این توانایی نیز الزاما به معنی آن نیست که این کشور چنین کاری را خواهد کرد. برسمیت شناختن حق ایران برای فعالیت های هسته ای صلح آمیز به این کشور اجازه خواهد داد تا اهداف خود را پیگیری کند و حداکثر دستاورد این کشور رسیدن به مرحله ای است که کشورهایی مانند ژاپن، کره جنوبی و دیگر کشورها رسیده اند که تسلیحات هسته ای تولید نمی کنند.

این کارشناس جمهوری آذربایجان در بخش دیگری می گوید: هیچ گزینه ای برای حل موضوع هسته ای ایران وجود ندارد مگر اینکه بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی ازتاسیسات اتمی ایران بیشتر شود و همکاریهای تکنیکی میان تهران و آژانس عمیقتر شود.

وی می افزاید: اگر این بازرسی ها بیشترشود سبب خواهد شد تا موضوع هسته ای با مسائل سیاسی آمیخته نشود ویک رویکرد فنی و تکنیکی به جای یک رویکرد سیاسی- امنیتی برای حل این مسئله پیدا شود. زیرا که هم اکنون واقعا برنامه هسته ای ایران از نقطه غیر قابل برگشت عبور کرده است و توقف آن عملا ناممکن است.

درپایان این فعال رسانه ای تصریح می کند: غرب و ایران باید موضوع هسته ای را از دیگر موضوعات مورد اختلاف جدا کند. یعنی موضوع هسته ای ایران در قالب فنی وتکنیکی و فارغ از مسائل سیاسی حل و فصل شود. در چند دهه اخیر، موارد زیادی می توان نام برد که عدم تفکیک نوع اختلافات فی مابین و تمرکز جداگانه بر هر کدام از گزینه های مورد مناقشه، باعث عمیقتر شدن اختلافات و خلق مشکلات جدید شده است.

انگشت ایران روی باختهای ترکیه

درحالی که بعد از سفر رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه به ایران در اواخر ماه گذشته میلادی، از میزبانی دوباره ترکیه برای اجلاس آتی ایران و گروه 5+1 در 13 آوریل خبر داده شده بود، اخیرا مقامات ایران با عدم تایید این موضوع، گفته اند که زمان و مکان دیدار آتی مذاکرات هسته ای معلوم نیست.

مذاکرات دور قبل، 14 ماه پیش در استانبول برگزار شد و نتیجه ای نداشت.

این در حالی است که ترکیه در اول ماه آوریل، میزبان کنفرانس "کشورهای دوست" سوریه بود، کنفرانسی که ایران به شدت به آن واکنش نشان داد. ترکیه یک روز بعد، اعلام کرد که واردات نفت از ایران را 10 درصد کاهش داده و یک میلیون تن نفت از لیبی وارد خواهد کرد.

اسماعیل کوثری، نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و روابط خارجی مجلس در گفتگو با خبرگزاری ترند، این کنفرانس را اجلاس "دشمنان سوریه" نامید و علی لاریجانی رئیس مجلس ایران آن را "رشوه به اسرائیل" ارزیابی کرد.

محسن رضایی دبیر مجمع مصلحت نظام نیز بر این باور است که بایستی بجای استانبول، یکی از کشورهای "دوست ایران" مانند عراق، سوریه یا لبنان میزبان این دور از مذاکرات ایران و گروه 5+1 باشد.

سال 2010، بعد از خروج 11 وزير از کابينه ائتلافی دولت سعد الحريری تحت حمایت ترکیه، سقوط کرد و نجيب ميقاتی مامور تشکيل کابينه جديد شد. حزب الله لبنان و متحدانش، آقای ميقاتی، ميليارد سنی را در مقابل سعدحريری، نامزد سمت نخست وزيری کرده بودند.

از طرفی در همان سال بعد از نه ماه کشمکش ميان طرفداران نوری المالکی و اياد علاوی نهايتا پارلمان عراق به کابينه مالکی رای دارد که مورد حمایت ایران بود. به دنبال انتخابات پارلمانی عراق، آقای مالکی با ائتلاف شيعی حاکميت قانون با اختلافی اندک پس از آقای علاوی نماينده ائتلاف سنی العراقيه در مقام دوم قرار گرفته بود.

هم اکنون ایران و ترکیه درگیر رقابتی سخت در سوریه هستند، ایرانی که برای ابقای دولت بشار اسد تلاش می کند و ترکیه به شدت خواستار برکناری اسد از قدرت است.

ظاهرا به رغم افزایش تجارت بازگانی ترکیه با ایران تحت تحریم تا سقف 15 میلیارد دلار و کمک به پرداخت پول نفت صادراتی ایران به هند از طریق "هالک بانک" ترکیه، مسائل امنیتی برای ایران اولویت دارتر از همکاریهای اقتصادی است.