رستم قاسمی وزیر نفت ایران در سفر به امارات متحده عربی اعلام کرد که اگر تحریمهای غرب علیه ایران افزایش یابد، ایران نیز صادرات نفت را قطع خواهد کرد. این اظهارات 23 اکتبر گفته شد، اما اکنون که 24 ساعتی از اعلام این تهدید می گذرد، با نگاهی به آمارهای قیمت نفت در بازارهای جهانی، نواسانات قیمت نفت خام بسیار جزئی بوده است. به عبارتی این اظهارات به خودی خود تاثیری بر قیمت نفت نداشت، حتی قیمت کنونی نفت برنت زیر 110 دلار قیمت است که کمتر از قیمت نفت برنت در ماه سپتامبر است.
از طرفی، هم اکنون نرخ رشد اقتصادی کشورهای صنعتی مصرف کننده نفت در جهان، از جمله چین حتی پایینتر از ارزیابیهای قبلی است. نرخ رشد اقتصاد چین در دوازده ماهه منتهی به سپتامبر 2012، حدود 7.4 درصد گزارش شده که دو دهم درصد کمتر از نرخ رشد اقتصادی این کشور در دوازده ماهه منتهی به ژوئن 2012 است، به عبارتی چین با کاهش رشد اقتصادی مدام درگیر شده است. وضعیت اقتصادی اتحادیه اروپا و آمریکا نیز چندان دلگرم کننده نیست. برای مثال دولت آلمان، غول اقتصادی اروپا، برای ماههای پایانی سال جاری میلادی حدود 7 دهم درصد و برای سال 2013 تنها یک درصد رشد اقتصادی را پیش بینی کرده است.
اوپک در گزارش ماهانه خود که 11 اکتبر منتشر کرده است، می گوید که احتمالا رشد سالانه افزایش تقاضای نفت در سال آینده نسبت به سال جاری تا 20 درصد کاهش یابد.این گزارش می افزاید که در سال 2013 نسبت به سال 2012 تقاضای جهانی برای نفت خام 800 هزار بشکه افزایش خواهد یافت و به 89.6 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
در مجموع با توجه به نرخ رشد اقتصادی پایین کشورهای صنعتی، طبیعتا نفت خام وارداتی آنها نیز کمتر خواهد بود. طبق آخرین گزارش آزانس بین المللی انرژی که 12 اکتبر منتشر شد، صادرات نفت ايران در ماه سپتامبر سال جاری به 860 هزار بشکه در روز رسيده است، در حالی که ایران سال گذشته روزانه تا 2.4 ميليون بشکه نفت صادر می کرد. البته در میان همقطاران ایران در اوپک، عراق تولید نفت خود را در ماه سپتامبر به 3.129 میلیون بشکه در روز رسانده که نسبت به سال گذشته روزانه 464 هزار بشکه افزایش نشان می دهد. تولید کل اوپک در ماه گذشته نیز نسبت به متوسط تولید این سازمان در سال 2011 حدود 829 هزار بشکه افزایش یافته و حتی این افزایش در ماه ژوئن به یک میلیون بشکه در روز نیز می رسید. کل تولید نفت جهان در ماه گذشته روزانه به 89.88 میلیون بشکه در روز رسید که این رقم حتی بیشتر از نیاز بازارهای جهانی به نفت در سال آینده است. ذخایر استراتژیک نفت خام اتحادیه اروپا و آمریکا نیز هم اکنون در ایده آل ترین وضعیت قرار دارد.
آمریکا هم اکنون بیش از 700 میلیون بشکه ذخیره استراتژیک نفت در اختیار دارد. ایران، با توجه به اینکه اقتصادی کاملا متکی بر نفت دارد، در دراز مدت نمی تواند صادرات نفت را قطع کند و در کوتاه مدت نیز آمریکا و اتحادیه اروپا با آزاد کردن بخشی از ذخایر استراترژیک نفت خود قادر به کنترل بازار نفت خواهند بود، البته در صورت قطع کوتاه مدت صادرات نفت ایران، احتمالا قیمت جهانی نفت برای مدت کوتاهی 10 تا 20 دلار هم افزایش یابد.
آنچه که مهم است، بازار نفت ایران است که عمدتا کشورهای آسیایی را شامل می شود و روزانه بطور متوسط 160 هزار بشکه نیز به ترکیه ارسال می شود. از قضا، این کشورها که شامل چین و هند نیز می شود، تنها حامیان نیمه بند ایران هستند که با قطع صادرات نفت، ایران در حقیقت اقتصاد این کشورها را با مشکل روبرو خواهد کرد که به معنی از دست دادن چند کشور باقی مانده در تجارت خارجی ایران است و برای ایران هزینه سیاسی و اقتصادی گزافی خواهد داشت.
ایران هم اکنون نه صادرات نفتی به اروپا دارد و نه آمریکا نفتی از ایران می خرد.
