اداره کل نظارت و بازرسی نفت سازمان بازرسی کل کشور طی گزارشی اعلام کرده است که برداشت ايران از لايه نفتی ميدان مشترک پارس جنوبی در حالی که هنوز به ۳۵ هزار بشکه نرسيده است، قطر روزانه ۴۵۰ هزار بشکه از لايه نفتی اين ميدان نفت خام برداشت می کند.
میدان عظیم گازی پارس جنوبی، با ذخایر قریب به 30 تریلیون متر مکعب که میان ایران و قطر مشترک است، یک لایه نفتی نیز دارد که ذخایر آن 1.6 میلیارد بشکه برآورد می شود و نوع نفت آن نیمه مرغوب با درجه سبکی کمی بیش از 30 درجه و تقریبا 2 دهم گوگرد است.
طبق بررسی های سال 2005، این لایه نفتی توسط یک برجستگی به دو قسمت کاملا مجزا تقسیم شده است، اما مديريت اکتشاف شرکت ملی نفت ايران در سال ۲۰۱۰ با بررسی نقشه های ژئوفيزيکی، اين نظريه را رد کرد، به عبارتی این لایه نفتی میان ایران و قطر مشترک است و برداشت 13 برابری نفت قطر در مقایسه با ایران به معنی سرازیر شدن ذخایر قسمت ایرانی این لایه به بخشهای جنوبی آن در دراز مدت است.
شرکت دانمارکی مائرسک اویل قطر در سال 1992 لایه نفتی پارس جنوبی (یا آنچه در قطر میدان شمالی) نامیده می شود را کشف کرد و طی قراردادی با شرکت دولتی قطر پترولیوم از نوع "مشارکت در تولید" توسعه این میدان را که الشاهین نامگذاری شد را آغاز کرد.
این میدان بخاطر قرار گرفتن در ساختار ژئوفیزیکی سخت با لایه مخزنی نازک یکی از میادینی است که توسعه و استخراج نفت از آن بسیار سخت است، بطوری که لویس آفلک، مدیر عامل شرکت مائرسک اعلام کرده بود که این میدان بخاطر شرایط دشوار کار بر روی آن، توسط بسیاری از شرکتهای خارجی پروژه ای بدون جذابیت و حاشیه ای ارزیابی شده بود.
طرف ایرانی نیز در سال 1367 این میدان را کشف کرده بود، اما اولین چاه اکتشافی را 10 سال بعد حفاری کرد.
متعاقبا پس از شش سال مناقصه بی نتيجه برای جذب پيمانکاران خارجی، اجرای فاز اول طرح مذکور به صورت ترک تشريفات مناقصه در اسفندماه ۱۳۸۳ طی قراردادی برای مدت ۱۹ ماه به صورت بيع متقابل به شرکت توسعه پترو ايران واگذار گرديد و طبق برنامه می بايست از آذرماه سال ۱۳۸۵ از طرح مزبور بهره برداری به عمل می آمد.
برخلاف درجا زدنهای ایران، قطر هم اکنون 60 درصد از 757 هزار بشکه تولید روزانه نفت خود را از همین لایه مشترک نفتی پارس جنوبی برداشت می کند. قطر در سال 2010 روزانه 300 هزار بشکه نفت از این میدان برداشت می گرد، درحالی که این رقم در سال 2012 به 450 هزار بشکه در روز رسیده است.
شرکت مائرسک تا ماه مارس سال 2010 با راه اندازی 15 سکوی حفاری و حفر 131 تا 160 چاه تولیدی و چاههای تزریقی (برای صیانت از تولید) قدم بسیار مهمی برای استفاده از منابع نفتی این میدان برداشت.
با توجه به وجود 26 میدان گازی و نفتی مشترک ایران با همسایه های خود، عدم وجود تکنولوژی و سرمایه لازم برای توسعه این میادین و با در نظر گرفتن سهل الاجرا بودن عملیات توسعه دیگر میادین مشترک ایران در مقایسه با لایه نفتی پارس جنوبی، احتمالا ایران تا آینده ای میان مدت نتواند پروژه میدان نفتی پارس جنوبی را گسترش دهد، در حالی که قطر با سرعتی شگفت انگیز در حال افزایش برداشت از ذخایر این میدان نفتی است.
هم اکنون تنها یک شرکت خارجی CNPCI چین در پارس جنوبی حضور دارد، اما برخلاف تعهدات خود در قراردادی که سه سال پیش برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی امضا کرد، تاکنون هیچ اقدام عملی برای توسعه این فاز گازی پارس جنوبی انجام نداده است.
